Kunst en bijzondere objecten in en rondom de Blokhut

Jong Nederland Maasbree bestaat in 2023 75 jaar. Of eigenlijk, historisch gezien 84 jaar. Jong Nederland Maasbree volgde de “Jonge Wacht” op, die voor de 2^de wereldoorlog in Maasbree katholiek methodisch jeugdwerk verzorgden. Een club alleen voor jongens, met hun Blokhut aan de Breestraat (1932 tot ± 1942). De meisjes waren toen der tijd wekelijks te vinden in de kerk bij de “Maria Congregatie”, voor het “40-urig gebed”.

In de 2^de wereldoorlog werd de Jonge Wacht verboden door de Duitse bezetters. Na de oorlog volgden een periode van opbouw. Veel vrije tijd was er niet. Toch bleef het idee om methodisch jeugdwerk te organiseren levende gehouden, met de methodiek van de voormalige Jonge Wacht als onderliggende achtergrond. Echter waren de meisjes de jongens voor. Deze begonnen eerst met georganiseerd jeugdwerk. Op 23 april 1948 starte de “Jonge Garde” (later “Katholieke Meisjes Gilde” (KMG)). De jongens volgden op 9 november 1949 onder de naam “Jong Nederland Gilde Sint Aldugundis Maasbree”. In 1979 zijn beide clubs samen gegaan, onder de huidige naam “Stichting Jong Nederland Maasbree”.

In al de jaren zijn voorwerpen bewaard gebleven. Her en der zijn deze in en rondom de Blokhut nog zichtbaar. Enkele voorwerpen zijn nog in particulier, kerkelijk of gemeentelijk bezit. Sommige voorwerpen zijn juist weer geschonken door particulieren, de kerk of de gemeente. Deze bijzondere voorwerpen beschrijven we op deze pagina, zodat de verhalen achter deze voorwerpen niet verloren gaan.

John Grutters
Januari 2021

Navigatie

Klik op een van onderstaande afbeeldingen om naar de bijbehorende toelichting te gaan. Gebruik vervolgens het pijltje rechtsonder om terug naar boven te gaan om een andere afbeelding te kiezen. Je mag natuurlijk ook gewoon verder naar onder scrollen en lezen wat je tegen komt.

Puzzel

Kunstenaar: Onbekend
Geheel uit ceramiek
Afmeting: ± 1,2 x 1,2 meter

Het kunstwerk bestaat uit 9 ‘puzzelstukjes’. Het negende stukje moet nog gelegd worden.
Komt uit de oude inventaris van ‘de Schout’. Het schoolgebouw op het Kennedyplein.
Deze is ter gelegenheid van de opening van de nieuwe aanbouw, aan de ‘Op de Kemp’ zijde (1984) onthult. De latere Violier (2003). Het kunstwerk is naar de Blokhut gekomen (2016) i.s.m. stichting Kunst en Cultuur Maasbree, om te voorkomen dat deze onder de sloophamer definitief verdween.

Spelende kinderen met aarde, water en lucht

Kunstenaar: Joop Puntman
Bestaande uit 66 stukken met:
– Jongen met kar met blokken
– Zee met zeilboot
– Paradijsvogel
– Ree in heide
– Meisje met bloemen
Bestaat geheel uit muurplastieken
Afmeting: ± 4 x 1,5 meter

Dit reliëf is onthult ter gelegenheid van de opening van de nieuwe ‘Sint Jozefschool’ (1978). Het schoolgebouw dat tot 2016 gelegen was aan de Broekstraat. De latere ‘Linden’ (1986). Daarna genoemd ‘de Violier (2003).

Het kunstwerk is naar de Blokhut gekomen (2016) i.s.m. stichting Kunst en Cultuur Maasbree. Om te voorkomen dat deze onder de sloophamer definitief verdween.

Kinderen in de natuur

Kunstenaar: Joop Puntman
Bestaande uit 21 stukken met:
– Twee springende hazen
– Jongen met haas
– Meisje met duif
– Twee ganzen
Geheel bestaat uit muurplastieken
Afmeting: ± 3 x 1 meter

Dit reliëf komt uit de oude inventaris van de oude Maasbreetse kleuterschool, ‘de Blokkendoos’ (1969). De bewaarschool aan de Broekstraat waaraan later, aan de rechterkant, de ‘Sint Jozefschool’ is gebouwd (1978). De latere ‘de Linden’ (1986). Daarna de Violier genoemd (2003).

Het kunstwerk is naar de Blokhut gekomen (2016) i.s.m. stichting Kunst en Cultuur Maasbree. Om te voorkomen dat deze onder de sloophamer definitief verdween. (de duif is door het toen nog bestaande kunstatelier in Haalderen, bijgemaakt).

Joop Puntman

Joop Puntman (1934–2013) studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij ging vervolgens aan het werk bij Het Ambacht Haalderen. In het atelier werden vanaf de oprichting in 1947 vazen, schalen en koppen en schotels gedraaid. Later kwamen daar muurplastieken bij; Puntman maakte diverse reliëfs, die veelal werden geplaatst bij scholen. Volgens de database van het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (RKD) was hij actief tussen ca. 1949 en 1969, maar hij is ook daarna actief werk blijven produceren tot ongeveer 2005, soms in opdracht, soms persoonlijk werk.

Raket en ruimtevliegtuig

De twee speeltoestellen komen oorspronkelijk van de speelplaats van kleuterschool ‘de Blokkendoos’ (1969).

Deze zijn destijds geplaatst door de ‘Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid’, de eigenaren van de kleuterschool (bewaarschool). 1969 is ook het jaar van de eerste maanlanding. Uit deze inspiratie zijn de toestellen voortgekomen.

Het derde toestel heeft helaas de sloophamer in 2015, van de school niet doorstaan. De rode, witte en blauwe kleuren zijn de oorspronkelijke kleuren (Amerikaanse vlag).

De vlag van de Jonge Garde

De vlag van de Jonge Garde met de oprichtingsdatum.

Deze bestaat uit de tekst ‘Jonge Garde’. 23 april 1948, Maasbree.
- De kleur van de vlag is blauw. (Goddelijkheid, oneindigheid, onschuld; kleur van de hemel, kleur van trouw. Mariakleur).
In het hart van de vlag is de ‘eeuwige vlam’ afgebeeld.
- De eeuwige vlam staat voor de voortdurende herinnering. Vuur is de zichtbare vorm van de eeuwige, onsterfelijke vlam, die alles schept, die alles is.
Links van de ‘eeuwige vlam’ ziet men het Chi-Rho-symbool.
- Deze is gevormd uit de eerste twee Griekse letters van het woord ‘Christus’ (ΧΡΙΣΤΟΣ, of Χριστός) – Chi (Χ) en Rho (P) (Christus (is) Koning).
Rechts van de éeuwige vlam’ ziet men de ‘Aronskelk’.
- De gevlekte Aronskelk, die zijn bloem omhoog naar de Hemel richt. Heilige moeder Maria.
In het vaandel onder de vlam staat “Jonge Garde”. (deze is helaas bijna niet meer zichtbaar).

De vlag is in gebruik geweest tot 1979.

De vlag van de Jong Nederland

De vlag van de Jong Nederland, gilde Sint Aldugundis Maasbree.

In het midden van de vlag ziet men een krukkenkruis.
- Het krukkenkruis staat voor het Katholiek Jeugdwerk. Het krukkenkruis is een heraldisch element in de vorm van een gewoon kruis waaraan elk uiteinden van een dwarsbalk is voorzien. Het krukkenkruis is vooral bekend geworden bij de kruistochten. En betekend ‘Behoud aan God’.
De (niet gekroonde) leeuw in het blauwe schild.
- Symboliseert, de leeuw van waakzaamheid. (men dacht dat een leeuw sliep met zijn ogen open). Hij belichaamd als symbool, kracht, macht en krijgshaftigheid.
De rode tong komt voor in de Vlaamse en Limburgse leeuw.
Sint Aldegundis is de patroonheilige van de Parochie Maasbree.
Heilige Aldegundis van Maubeuge (630–684) was stichter en abdis van een kloostergemeenschap in Maubeuge (Frankrijk). Ze bied bescherming tegen ernstige ziekten zoals kanker.

De vlag is in gebruik geweest tot 1979.

De vlag van stichting Jong Nederland Maasbree

In 1983 werd het logo van de nieuwe stichting vastgesteld door de leidingraad. Dit in het kader van haar 35 jarig bestaan.

De vlag symboliseert:

De contouren van de Blokhut
In het midden de j en de n van Jong Nederland in elkaar
gesmeed
In het bovenste vlak de opschrift ‘jong nederland’
In het onderste vlak ‘maasbree’
Beide opschriften in kleine letters omdat we met (kleine) kinderen spelen

Kinderen spelen in het groene gras onder de blauwe hemel. Waar Jong Nederland schittert in de (witte) horizon.

De kleur aan onderkant van het logo is ‘Pantone 347’ (groen). En aan de bovenkant ‘Pantone Reflex Blue’ (blauw). De dwarsstreep is de witte horizon waar Jong Nederland in schittert.

Het lettertype is: american typewriter medium bold (klein kapitaal).

Deze vlag is van latere leeftijd. Het grote vlak bestaat uit groen-wit-blauw. Dit is puur een vormgeving technische oplossing om het logo eruit te laten springen.

Logo Jong Nederland Landelijk

Tot 30 oktober 1999 is Jong Nederland Maasbree aangesloten geweest bij de Landelijke organisatie Jong Nederland. Vanaf de oprichting van de nieuwe stichting, in 1979, tot 1999 hebben we altijd dit logo gedragen. Het stond boven aan ons briefpapier, op de voorgedrukte enveloppe en we gebruikte de vlag van Jong Nederland Landelijk. Deze plaat, die een beetje verstopt zit in het seniorenlokaal, heeft jaren lang prominent in de grote zaal gehangen. Meerdere malen is gepoogd hier een klok in te hangen. Maar door de balspellen in de zaal was deze nooit een lang leven gegund.

Het logo stelt het volgende voor:

De acht “jn-en” zijn samen gesmeed. Dit stellen de leiders en leidsters voor. De leiding in de groep die de leden omringen om zo samen een gezamenlijk spel te spelen. Leiding gaat uit van “spelend leren en lerend spelen”.
De acht puntjes op de jn staan in het midden. Dit zijn de kinderen die samen het spel van Jong Nederland spelen.
Tussen de “jn-en” is ruimte gelaten. Dit is de ruimte die de leiding geeft voor een individueel spel.
Het logo bestaat afwisselend uit groen en blauw. Groen staat voor het gras (de aarde) waarop de kinderen spelen, blauw staat voor de blauwe hemel waaronder de kinderen spelen, maar ook voor regendruppels. Water die de aarde groen maakt en de witte ruimte staat voor de lucht, de vrijheid van spelen. Daar waar de zon schijnt, die samen met het water alles op de aarde laat groeien (Aarde, Water, Lucht en Vuur).
De acht logo’s die de kring vormen staan voor meer. Meer dan zeven, meer dan de zeven wereldwonderen. Meer dan de zeven kardinale deugden. Meer dan de zevensprong. Meer dan de zeven geitjes of de zeven werken van barmhartigheid. Jong Nederland wil meer, meer dan normaal. Verder denken dan dat je neus lang is.

Uitleg van de symboliek van de krukkenkruisen

Jong Nederland was net als het KMG en de Katholieke verkenners onderdeel van de Katholieke Jeugdbeweging. De Katholieke Jeugdbeweging had het krukkenkruis als symbool. Dit kruis betekend, “Behoud aan God”. Jong Nederland gebruikte een (keel*) rood krukkenkruis met een (argent*) witte leeuw in een (azuur*) blauw schild. De leeuw stond voor waakzaamheid, kracht en macht.

Het Katholiek Meisjes Gilde Maasbree was in 1950 de nieuwe naam voor de Jonge Garde. In Maasbree heeft het tot de jaren 80 van afgelopen eeuw geduurd voordat de naam ‘KMG’ was ingeburgerd. Het KMG had de zwaluw als symbool, wat terug te zien is als een (azuur*) blauwe zwaluw in een (argent*) wit krukkenkruis. De zwaluw symboliseert, hoop, trouw, vrijheid en altijd de wens om veilig naar huis te keren.

De Katholieke verkenners gebruikte ook een (keel*) rood krukkenkruis maar dan met een (or*) gouden fleur de lis. De fleur de lis. (ook fleur-de-lys of ‘Franse lelie’ genoemd) wordt vooral geassocieerd met Frankrijk. De lelie is in de leer der emblemata een symbool van de maagd Maria, van zuiverheid en maagdelijkheid.

De Katholieke Verkenners waren van oorsprong een Rooms-katholieke scoutingorganisatie voor jongens in Nederland tussen 1930 en 1973. Vanaf 1946 tot 1961 heette de organisatie officieel, ‘Verkenners van de Katholieke Jeugdbeweging’. Deze organisatie werd opgericht met instemming van de Nederlandse Rooms-katholieke kerkleiding.

* benamingen van de kleuren in de Heraldiek.

Het Jong Nederland lied (± 1945)

Dat bij Jong Nederland veel gezongen werd tijdens een kampvuur en bij de ‘Jonge Wacht’ tijdens het marcheren naar de Blokhut, dat is bekend.

De meeste liederen zijn kinderliedjes die op school, of tijdens de bijeenkomsten geleerd
werden. Het oranje boekje “Zingen in de groep” (1974) ligt bij menig oud leiding van Jong
Nederland nog steeds voor het grijpen. Dit was zeker niet de eerste en laatste uitgaven van het boekje “zingen in de Groep”. Telkens kwamen er nieuwe, met nieuwe teksten. Voor de laatste uitgave van “zingen in de groep” van ‘JongNL Limburg’ (2013) zijn een paarhonderd leiders en leidsters gevraagd om te stemmen welk lied erin moest komen. De 100 liedjes met de meeste stemmen staan in het boekje. De meeste stemmen kreeg het liedje ‘Cowboy Billy Boem’. Cowboy Billy Boem is een echt kampvuurlied van nu. Echter waren vroeger de liederen, met namen vlak na de tweede wereldoorlog, erg patriottisch. Een van de bekendste liedjes die nu nog vaak gezongen wordt is “De machtigste koning van storm en wind” het zogenaamde “Zeeroverslied”, is een van deze teksten. Meestal worden er maar drie coupletten gezongen. Er is echter nog een vierde couplet, wat in de oren van Christenen zeer opruiend moet hebben geklonken en wat daardoor waarschijnlijk in het verleden vaak is weggelaten.

Het lied hiernaast is “Het Jong Nederland lied”. Dit verscheen vlak na de tweede wereld oorlog. Het zuiden van Limburg en een deel van Brabant was al bevrijd in november 1944. Er was nog veel woede. En wat er gebeurd was in de oorlog mocht nooit meer gebeuren. Dat vonden ook de Jong Nederlanders. “Jong Nederland staat paraat”.

Spelende kinderen onder toezicht

Kunstenaar: Gijs Trepels (1932–2018) – Kunstschilder uit Maasbree
De voorstelling zijn spelende jongens (kinderen) met ballen en creativiteitsmateriaal. Het grote gezicht kijkend naar rechts is de leiding die toezicht houd.
Het schilderij dateert uit 1962 en is bij het 20 jarig jubileumfeest als cadeau aangeboden. Het schilderij is lange tijd niet in zijn waarde geschat. Het is ooit eens gered van de kampvuurplaats en heeft, ter bescherming, lange tijd bij iemand thuis gestaan. Pas toen Gijs Trepels een overzichtstentoonstelling gaf is het schilderij in bruikleen teruggegeven en door Gijs gerestaureerd. Daarna heeft het een definitieve plek gekregen in de Blokhut.

Fragment ‘Dichtgetimmerd raam’

Al vanaf de opening van de huidige Blokhut (1979) hangt deze plaat in de Blokhut. De toenmalige leiders hebben deze meegenomen uit de oude Blokhut die gelegen was aan de Kerkdijk (1950-1979).

Het is een fragment uit een plaat waarmee een raam dichtgetimmerd was (achter de bar links voor de toegangsdeur). Hier was in de loop der jaren verf tegenaan gegooid. Het abstracte kunstwerk heeft geen naam maar blijft een tastbare herinnering aan de oude Blokhut.

Meisje in ceramische tegeltjes

Jaartal: 1968
Afmeting: ± 40 x 20 cm

Dit kunstwerkje werd geschonken aan de Jonge Garde ter gelegenheid van hun 20 jarig bestaan in 1968. Het geschenk kwam van de Rooms Katholieke Levensschool voor zuidoostelijk Limburg. Gelegen in Heerlen.

De tekst achterop het kunstwerk luid: “De jongens en de leiding van de levensschool Heerlen zijn U zeer dankbaar voor Uw bijdrage tot het welslagen van de, voor ons onvergetelijke gezellige dag” – Heerlen, 24 juni 1968

Trouwe dienst (1971 - 1996)

Dit lijstje bevat een fragment van een 5 meter lang tafellaken (zeil) dat meer dan 25 jaar mee op kamp is geweest. Het zeil heeft menige vergadering van zowel de jongens als de gemengde kampen meegemaakt. En is al die tijd in ere gehouden omdat een nieuw laken van deze lengte erg duur was. Jong Nederland moest altijd goed opletten waar ze hun geld aan uitgaven. Juist in de jaren dat het tafelzeil in gebruik was, waren bezuinigingen en besparingen aan de orde van de dag Pas na vele jaren zeuren dat het zeil wel echt vies was. (niet kapot). Knipte de kookstaf eigenhandig het zeil in stukken om daar mee aan te geven dat de tijd was aangebroken voor iets nieuws. De jaren rondom 1996 waren ook nieuw voor Jong Nederland Maasbree. Financieel ging het best goed. Dus er mocht (noodgedwongen) een nieuw laken komen. Een stukje van deze retrostijl tafelzeil is bewaard gebleven in dit lijstje.

Corpus (± 1932)

Bij de Blokhut van de Jonge Wacht (1932–1942) was een kapel met een Heilig Hart beeld en een Kruis opgericht. Het kruis met de corpus is in 1950 meegegaan naar de Blokhut aan de Kerkdijk. Daar heeft deze gietijzeren corpus boven de deur gehangen. Bij de sloop van de oude Blokhut keek niemand er na om en bleef deze tussen de puinresten liggen. Frans Grutters heeft de corpus gered van de ondergang. Rond 2000 heeft Jong Nederland Maasbree deze corpus terug gekregen met de belofte dat we hier zuinig mee omgaan. Vanaf die tijd heeft dit stukje oude glorie, zijn plek en respect terug verdiend in de Blokhut.

Inzegeningskruis hout (1979)

Delen van dit kruis, dat hangt bij de openhaard zijn van het oorspronkelijke kruis dat bij de opening van de Blokhut op 21 mei 1979 ingezegend is door de toenmalige aalmoezenier van Jong Nederland Maasbree, Kapelaan L.H. Vogels. De inzegening was voor de bescherming van het gebouw en hun gebruikers. Het oorspronkelijke kruis is stuk gegaan maar het hout is verwerkt in de kern van dit kruis. De vijf koperen schroeven stellen de wonden van de Heer Jezus Christus voor (doornenkroon, handen, voeten en hart).

Inzegeningskruis brons (1999)

Bij de opening van de gerenoveerde Blokhut en nieuwe aanbouw op 23 april 1999. Zegende de toenmalige aalmoezenier pastoor Jan Thijssen dit kruis voor bescherming van het gebouw en haar gebruikers. Het kruis stelt niet alleen het Christelijk symbool voor, maar verwijst ook naar een boom. Een boom in het bos, daar waar pastoor Thijssen menigmaal een viering heeft opgedragen op de kampen van Jong Nederland Maasbree.

Verleden - Heden - Toekomst

Maker: Huub van Kessel
Afmetingen deksel: 1,50 x 1,50 x 0,20 meter
Afmetingen voet: 1,00 x 1,00 x 0,60 meter
Afmetingen pijl: ± 1,20 meter, hoog 0,55 meter breed en 0,25 meter dik (totaalgewicht ± 1,5 ton)
Bestaande uit een ijzeren dubbele pijl op een stenenvoet met marmerplaat en een kelder.

Dit is een van de onbekende echte kunstvoorwerpen in Maasbree. Het is onthult op 23 april 1998, op de dag dat Jong Nederland Maasbree haar 50 jarig jubileum vierde. De pijl verwijst naar drie tijdsvormen, namelijk:

Naar beneden; daar waar het ‘Verleden’ ligt
Naar nu; het midden van de pijl is het ‘Heden’
Naar boven; in de lucht waar de ‘Toekomst’ ligt

Onder het voetstuk ligt een kleine kelder van ±2,5 meter diep met een doorsnee van 1,20 meter. In deze kelder liggen PVC-kokers met verhalen van toen en met wensen voor de toekomst. Elk lid, elke leider/bestuurslid en de gemeente Maasbree hebben een koker in de kelder gestopt. Daarna is het bijna 1500 kg. wegende kunstwerk erop gezet. Met de toenmalige gemeente Maasbree is overeen gekomen dat het kunstwerk ‘minimaal’ blijft staan tot 23 april 2048. Wanneer Jong Nederland Maasbree haar 100 jarig bestaan viert. Dit is verzegeld in een overeenkomst tussen de gemeente Maasbree, Burgemeester Clemens Brocken en John Grutters van Stichting Jong Nederland Maasbree.

Hoeksteen met tijdscapsule

Op 23 april 1999, op de 51ste verjaardag van Jong Nederland Maasbree, is de her-nieuwbouw van de Blokhut officieel geopend. Ter gelegenheid hiervan is er op het punt waar de nieuwe uitbreiding begint een hoeksteen geplaats waarop de datum staat die verwijst naar de opening van de her-nieuwbouw en de datum van de opening van de Blokhut (toen geheel nieuw gebouwd) op 21 mei 1977. Achter deze steen zit een tijdscapsule. Wat erin zit weet niemand meer. Misschien een boodschap van een toenmalig lid. Of een boodschap van een toenmalige leider, leidster of bestuurslid. En heel misschien een boodschap van de Kerk of gemeente.

Ceramiek logo Jong Nederland

Kunstenaar: Lies Potters (1928 – 2010)
Ceramiek op houten paneel

In de jaren 70 en 80 van de twintigste eeuw werden er in Oisterwijk door Lies Potters verschillende ceramische tegels ontworpen voor Jong Nederland. Lies is een van de bekendste ceramiste van Nederland. Haar werk is in vele openbaren gebouwen te zien. Lies maakte niet alleen tegels met het logo. Maar ook tegels met de speltakken erop. De tweede tegel met het doolhof stellen de Junioren voor en de tegel met de acrobatiek de Rakkers/Zwaluwe (de huidige Maxioren). De tegels die in de Blokhut hangen zijn particulier bezit en komen uit het Jong Nederland museum in Utrecht.

Open haard met graffiti logo's op de schoorsteenmantel

Smid: Jan Janssen (Smeed Jan) (1907–1996)

Jan Janssen, wonende op de Kerkdijk, was een echte ambachtelijke smid. Met een smidsvuur, hamer en tangen kon deze man de mooiste objecten maken. Buiten de haardombouw en stookbak met asla, heeft Jan Janssen ook verschillende objecten gemaakt voor de kerk in Maasbree.

Graffiti artiest: Joep Klaasens (nawan)
Aangebracht op: 4 december 2011

Het krukkenkruis staat voor het Katholiek Jeugdwerk. Het krukkenkruis is een heraldisch element in de vorm van een gewoon kruis waaraan elk uiteinden van een dwarsbalk is voorzien. Het krukkenkruis is vooral bekend geworden bij de kruistochten. Het krukkenkruis betekend ‘Behoud aan God’.

De leeuw met jongeling en vaandel is het eerste logo van Jong Nederland (1944). Later is de leeuw in het Krukkenkruis gezet, dat was lange tijd het logo van Jong Nederland. De leeuw symboliseert: waakzaamheid. (men dacht dat een leeuw sliep met zijn ogen open). De leeuw belichaamd als symbool ook, kracht, macht en krijgshaftigheid. De jongeling (man) is bloot afgebeeld met een vaandel in de handen.

De Jongeling staat voor een “nieuwe tijd, de leeuwen van Jong Nederland vol vurigheid”. (de oorlog was net voorbij. Nederland zat in een opbouwfase en dat werd gesymboliseerd door macht en kracht).

Het Katholieke Meisjes Gilde had de zwaluw als symbool. Een blauwe zwaluw in een wit krukkenkruis. De zwaluw symboliseert, hoop, trouw, vrijheid en altijd de wens om veilig naar huis te keren.

Het Katholiek Jongensgilde droeg het krukkenkruis met de Leeuw
Het Katholiek Meisjesgilde droeg het krukkenkruis met de Zwaluw
De Katholieke Padvinders (scouting) droeg het krukkenkruis met de Fleur de Lis.

Graffiti in het seniorenlokaal

Graffiti artiest: Joep Klaasens (nawan)
Aangebracht op: 4 december 2011

Graffiti is een verzamelnaam voor afbeeldingen of teksten die op straat of op een andere plaats met verf zijn aangebracht. Het Italiaanse woord graffiti ‘ingekraste tekening’ en is de meervoudsvorm van het woord graffito.

Joep had als opdracht het seniorenlokaal kleurrijk te maken en aantrekkelijk voor de oudere leden. Het enige wat hem gevraagd is, is het maken van een klok en het aanbrengen van de mascotte van Jong Nederland Maasbree, “Pluumke” op de verwarmingselementen van de grote zaal en op de muur in de kleine zaal te zetten. Voor de rest had Joep de vrije hand. Echter tijdens het maken van deze graffiti kregen we het bericht dat een kind van onze kookstaf, Demi van Megen op 11 jarige leeftijd, na een langdurige periode van ziekte, was overleden. Demi ging met vader en moeder altijd mee op kamp, hoe ziek ze ook was. Demi genoot van het liggen in de tent. En daarbij alle geluiden daar omheen. Ter plekke kreeg Joep de vraag “een tentje in de wolken te maken”, het tentje van Demi.

Pluumke

Kunstenaar: Pallieter Hutschemakers
De tekeningen zijn gemaakt in 1995 in opdracht van JongNL Limburg

De mascotte van Jong Nederland Maasbree. Deze kom je op verschillende plekken in verschillende uitbeeldingen tegen in onze Blokhut.

Bestaat uit 70 verschillende afbeeldingen in 15 onderwerpen:
Aankondiging, Afdeling, Algemeen, Blokhut, Buitenleven, Creativiteit, Eten, Feest, Het weer, Muziek, Ongelukje, Opruimen, Sport en Spel, Toneel en Verkeer.

Pallieter Hutschemakers werd geboren in een kunstenaarsgezin in Eijsden en studeerde illustratieve vormgeving en vrij schilderen aan de Academie Beeldende Kunsten te Maastricht. Maastricht is de plaats waar ze woont en haar atelier heeft.

Prijzenkast met prijzen en (herinnerings-)medailles

Tot rond het jaar 2000 was het gebruikelijk om trofeeën (bekers) uit te reiken als je bij Jong Nederland een bijzondere prestatie verricht had. Voor 1992 kon je als groep bijvoorbeeld naar twee toernooien. Het seniorentoernooi en het juniorentoernooi. Deze waren op district, provinciaal en landelijk niveau. Meermaals heeft een groep van Jong Nederland de hoogste prijzen op deze toernooien gewonnen. We hebben veel bekers waarvan de oudste uit 1952 stamt.

Brede-Brey-Maasbree

Maker: Frits Wijnen (1944–2009)
Gebakken plateau (klei)

In 1990 bestond het dorp Maasbree 750 jaar. Het dorp Bree wordt namelijk voor de eerste keer genoemd in een akte uit het jaar 1240 waarbij ene Diederik, Heer van Altena, vele rechten schonk aan de monniken van het pas gestichte klooster Sint Elisabethsdal bij Nunhem.

In het hart, is de kerk en het gemeentehuis van Maasbree te zien. De schilden eromheen zijn o.a. van:
Rutger van Brede, Henrick van der Donk, Robert van Plettenbergh, Sibert van Bernsauw, Carselis van Pallandt, Reinier III van Gelder, Brant de Rover, Gemeente Maasbree en het Zegel van de parochie Sint Aldegundis.

Plakkaat verbouwing (1999)

Maker: Leon Hoenen

Dit plakkaat werd ter gelegenheid van de opening van de hernieuwbouw van de Blokhut op 23 april 1999 opgehangen om de bedrijven en fondsen te bedanken die hun steun hebben gegeven voor deze grootscheepse actie

De spelpijlers (1998)

Kunstenaar: Jos Hoenen
Aquarel 12×8 cm in passe-partout
Exemplaar 86 van de 100

Dit unieke kunstwerk is aangeboden door het landelijk bureau van Jong Nederland dat destijds gelegen was in Oosterhout. Op de receptie, ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum op 25 april 1998.

De Symboliek:
De speel of spelterreinen, ook wel spelpijlers genoemd, sport en spel, creativiteit en buitenleven zie je terug in de verschillende symbolen. Het toont daarmee aan de veelzijdigheid van activiteiten in Jong Nederland. Het zijn de spelpijlers die de voedingsbron vormen voor de activiteiten van Jong Nederland.

De kracht van de groep, het samenwerken komt tot uitdrukking in het vignet van Jong Nederland. De margrieten geven de leeftijdsgroepen binnen Jong Nederland weer, minioren (4 tot 7 jaar), maxioren (7 tot 10 jaar), junioren (10 tot 13 jaar) en senioren (13 tot 16 jaar) en de 16+ groepen.

De rugzak, het windvaantje en het schip geven aan dat Jong Nederlanders er op uit trekken. de wereld ontdekken. Dit alles vanuit de veilige basis van ons Nederland.; de vlag, de rij populieren, de sfeer van het landschap. De vogels geven de vrijheid aan, het uitvliegen. Kinderen zijn bij Jong Nederland om spelend te ontdekken en er op uit te vliegen.

Het masker, het hoofd, de hand geeft de creativiteit en fantasie weer. Belangrijke elementen in het spel van Jong Nederland.

Het pionierwerk geeft niet alleen het buitenleven aan maar ook de samenwerking tussen afdelingen en Landelijke organisatie weer. Samen een club, samen bouwen aan de toekomst.

De bal, de stick en het raam (raambal) geeft de sportieve ontplooiing weer.

De mier symboliseert de nijverheid, het ijverige werk, de bedrijvigheid die de afdelingen uitstralen. Het is de landelijke organisatie die werk stimuleert en begeleidt van de plaatselijke afdelingen.

Aarde, Water, Lucht en Vuur

Kunstenaar: Jos Hoenen
Aquarel ± 60 x 15 cm

Ter gelegenheid van het afscheid van pastoor Jan Thijssen, Aalmoezenier van Jong Nederland Maasbree (1982–2005), heeft Jong Nederland Maasbree een speciale aquarel
laten maken. Deze aquarel stelt de vier elementen van het leven, de vier elementen van Jong Nederland, voor: Aarde, Water, Lucht en Vuur. Na het overleiden van pastoor Thijssen (2019) is deze weer in het bezit gekomen van Jong Nederland Maasbree.

De volgende omschrijving zit hierbij:
De jeugd van Maasbree, spelend en explorerend het ganse jaar door, in de zomer, de herfst, winter en de lente. Erop uit trekkend naar alle richtingen, noord, oost, zuid en west; bij dag en bij nacht, bij koude en bij warmte. De jeugd trotseert de elementen, gebruiken de elementen, leeft met de elementen; water, aarde, vuur en lucht.

Jos Hoenen
Hoensbroek februari 2005

Aarde

De aarde geeft leven en groei aan bloemen en planten, aan mens en dier; van het diepste dal tot de hoogste berg.

De gele lis duidt op de jonkheid, de jeugd en wijst ook naar de vergankelijkheid.

Het riet is taai en stug. Het is het symbool van leergierigheid en gedweeheid omdat het riet buigt en zich gemakkelijk voegt.

De Bij: volgens de overlevering zijn de bijen overgebleven uit de paradijstijd. De Bij duidt op werkzaamheid, zin voor regelmaat, orde en vlijt.

De boom, de ceder is het symbool van levenskracht en uithoudingsvermogen.

Water

We zien hier water, stromend water.

We zeggen: tegen de stroom op zwemmen, zonder water draait de molen niet, levend water. Levend water is vooral in het Oosten een begrip in tegenstelling tot stilstaand water.

Water is daarom in de Christelijke beeldtaal veel gebruikt als Christusmonogram (naamteken).

De vis is het symbool van Christus, omdat de beginletters van het Griekse woord vis geïnterpreteerd werden als: Jezus Christus, zoon van God en Verlosser. Het vismotief was en is populair omdat het wijst op de wonderbare visvangst en de spijziging (brood en vissen)

We zeggen: zo gezond als een vis.

Lucht

De wind waait, geeft adem, verfrissing; vogels vliegen.

De wolken brengen regen, besproeien de aarde en maken ze vruchtbaar.

We zien de wolken als een symbool van Goddelijke Majesteit en een teken van Gods vertegenwoordigheid. Men zegt: hij is in de wolken, een wolk van een kind. Maar ook de wind van voren krijgen, hij leeft van de wind, het kwam uit de lucht vallen.

De Duif is het symbool van de Heilige Geest, van de zachtheid van de Geest. Na de zondvloed keert de duif terug met de groene tak zonder zich in het slijk te vervuilen. Een teken van nieuw leven.

We zeggen; Oprecht gelijk de duiven.

De zeven groene blaadjes. Groen duidt op nieuw leven. Het getal zeven wordt als Heilig beschouwd.

We denken dan aan de zeven tijdperken/dagen van de week, de zeven hoofdzonden, de zeven vreugden en de zeven smarten van Maria, de zeven vetten en de zeven magere jaren, de zeven werken van barmhartigheid, de zeven sacramenten, de zevende dag is de rustdag.

We zeggen: in de zevende hemel zijn.

Vuur

Het kampvuur dat warmte en gezelligheid geeft en daardoor verbondenheid.

Vuur verandert de dingen die het verteert en stijgt altijd in de hoogte. Vuur is het symbool van de Godheid.

We zeggen: zich het vuur uit de sloffen lopen, voor iets. Voor iemand door het vuur gaan.

Jubileum aquarel (2008)

Kunstenaar: Jos Hoenen

Jubileum receptie aquarel (1993)

Kunstenaar: Jos Hoenen

Deze kopie van een aquarel is het receptieboek van het 45 jarig bestaan van Jong Nederland Maasbree. Van onderuit is Jong Nederland gegroeid:

De leeuw met het vaandel
Het krukkenkruis met de zwaluw
Het krukkenkruis met de leeuw
Het landelijk symbool van Jong Nederland
Het logo van Jong Nederland Maasbree. In deze organisatie komen steeds nieuwe mensen en vliegen er mensen uit.

Eucharistieviering 60 jarig jubileum Jong Nederland Maasbree (2008)

Kunstenaar: Jos Hoenen
Voorkant van het boekje

De parochiekerk van Maasbree van de Heilige Aldegundis.

Zeven korenaren; het koren, tot meel gemalen, waarvan brood gebakken wordt, duidt op de Heilige Eucharistie, het Lichaam van Christus – de Heilige Communie.

Zeven is het heilig getal en verwijst naar de zeven werken van barmhartigheid welke iedere Katholiek nastreeft te volbrengen. De hongerige spijzen, de dorstige laven, de naakte kleden, de zieken bezoeken. de gevangenen verlossen, de vreemdelingen herbergen en doden begraven. Ook duiden ze op de zeven Sacramenten: Doopsel, Eucharistie, Vormsel, Huwelijk, Biecht, Priesterschap en Ziekenzalving.

Drie bladeren van de wijnstok met ranken en vruchten. Blad en ranken is een teken van geloof; de ranken duiden op het vasthouden van de erkende waarheid en vrede welke in het geloof wortelt. De wijnstokbladeren groeiend beschermend over de ranken opdat de wijnstok goede vruchten voortbrengt.
Drie bladeren duiden op de Goddelijke deugden, te weten. Geloof, Hoop en Liefden.

Vier bladeren van de Linde. Het lindeblad is het embleem van geluk en waarheid door de hartvorm van het blad. De lindeboom is een beschermende boom, ook wel genoemd, de lenteboom.
Vier bladeren duiden op de vier kardinale of hoofddeugden: voorzichtigheid, verstandigheid, wijsheid en rechtvaardigheid.

Vijf rozen. De roos is het zinnebeeld van de vreugde. Vijf rozen betekenen dan grote vreugde. Het rood van de rozen duiden op levenskracht.

Het blad van de klaver is het teken van oprechtheid en het symbool van de hoop. Het duidt op de Goddelijke Drie-eenheid (trinitas).
God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest. Het kruisteken.

Het geheel van groene bladeren, kleurrijke bloemen en vruchten geven de kracht van het jeugdige leven aan.

De overige illustratie zijn aquarellen op de Jong Nederland Stola, die in 1998 bij het 50 jarig bestaan van Jong Nederland Maasbree aan de Maasbreese Kerk is geschonken.

Stola van Jong Nederland Maasbree (1998)

Stola: Margerth Grutters (Maasbree)
Borduurwerk: Doorje en Jan van de Dennen (Helden)
Tekeningen: Jos Hoenen (Hoensbroek)

Voor parochie Sint Aldegundis Maasbree.

Het rug logo is de Leeuw met de jongeling en het vaandel van Jong Nederland
Boven links het logo van Jong Nederland
Boven rechts het logo van het Katholieke Meisjes Gilde
Midden Links; lucht en aarde
Midden rechts; water en vuur
Links onder het logo van Jong Nederland Landelijk
Rechts onder het logo van Jong Nederland Maasbree

Jos Hoenen (1924-2010)

Jeugdwerker en kunstenaar uit Amstenrade.

Jos Hoenen was een bekend persoon binnen het methodisch jeugdwerk in Nederland. Hij was lid, vrijwilliger en later beroepskracht. Vele jaren, van zijn werkzame leven, was Jos actief bij de federatie Jeugd-en Jongerenwerk in Limburg en zijn voorlopers. Binnen die federatie werd samengewerkt tussen Scouting, Jong Nederland en de Jeugdclubs. Jos heeft veel bijdragen aan de ontwikkeling van de methodiek van genoemde jeugdbewegingen. In zijn vrije-tijd was hij graag creatief bezig met de nadruk op het maken van illustraties, houtsnedes en aquarellen. Uit zijn jonge jaren zijn ook, zeer verdienstelijke, olieverfschilderijen bekend zoals portretten, stillevens en schilderijen van geliefde plekken in Zuid-Limburg. Voor Scouting ontwierp hij insignes voor diverse leeftijdsgroepen en illustreerde hij vooral boeken over kamperen. Voor Jong Nederland was Jos de vaste illustrator van Idee, het tijdschrift voor leiding. Ook was hij lid van de landelijke werkgroep ‘buitenleven’. In Limburg kende veel vrijwilligers hem van de kampcursus en zijn kennis van de natuur. Ook maakte hij aquarellen bij de verhalen bij het speelplan voor minioren. Jos Hoenen is de vader van Leon Hoenen (beroepskracht Jong Nederland van 1981 tot nu).

Jong Nederland Maasbree had een goede band met Jos Hoenen. Daarom durfden wij ook een beroep te doen op hem te doen om iets speciaals voor ons te maken. Verschillende aquarellen die in de Blokhut hangen zijn ‘in opdracht’ gemaakt voor Jong Nederland Maasbree. Jos gebruikte in zijn werk verschillende symbolieken waarover hij graag uitleg gaf.

Een aquarel is een schildertechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van waterverf. De verf die bij aquarelleren gebruikt wordt is verf die met water wordt verdund. Hierdoor krijgt men een waterige en vloeibare substantie.

Beeld: Christus Koning (1932)

Bij de Blokhut van de Jonge Wacht aan de Breestraat was een speeltuin ingericht. In deze speeltuin stond op een sokkel een Heilig Hart beeld.

’s Zondags en op Hoogtijdagen kwamen de leden van de Jonge Wacht, marcherend vanuit de Kerk langs het beeld naar de Blokhut. Hier werd eerst appèl gehouden. Nadat ‘de wet’ was opgezegd en het gebed “Engel des Heren” of “Koningin des Hemel” was gebeden kon de bijeenkomst beginnen.

Christus Koning was de patroonheilige van de Jonge Wacht. Het betonnen beeld (± 300 kg.) is in de oorlog, bij het afbreken van de Blokhut verdwenen. Na heel wat zoekwerk is het beeld weer teruggevonden in Maasbree. Echter de arme ontbreken. Het beeld is in particulier bezit. Wie weet komt het ooit nog eens terug op de plek waar hij in 1932 is neergezet. Bij de huidige Blokhut aan de Breestraat.